تاکرولیموس Tacrolimus
پماد تاکرولیموس | Tacrolimus Ointment
پماد تاکرولیموس (Tacrolimus) یک داروی موضعی از گروه مهارکنندههای ایمنی (Calcineurin Inhibitors) است که برای درمان اگزمای آتوپیک (درماتیت آتوپیک) و سایر بیماریهای التهابی پوست استفاده میشود. این دارو بهویژه برای بیمارانی که استفاده از کرمهای کورتونی در آنها محدود یا نامناسب است، تجویز میگردد.
💊 موارد مصرف پماد تاکرولیموس
- درمان درماتیت آتوپیک (اگزمای مزمن و مقاوم)
- درمان اگزمای صورت و گردن که استفاده از استروئید ممنوع است
- درمان التهابهای پوستی ناشی از واکنشهای آلرژیک
- درمان برخی بیماریهای خودایمنی پوستی مانند ویتیلیگو (لک و پیس)
⚙️ مکانیسم اثر
تاکرولیموس با مهار آنزیم کالسینورین (Calcineurin) در سلولهای ایمنی، از آزاد شدن سیتوکینها و التهاب پوستی جلوگیری میکند. این عملکرد سبب کاهش خارش، قرمزی و التهاب پوست میشود بدون اینکه باعث نازک شدن پوست مانند کرمهای کورتونی گردد.
🧴 نحوه مصرف
- مقدار کمی از پماد را دو بار در روز (صبح و شب) روی ناحیه آسیبدیده بمالید.
- پوست باید تمیز و خشک باشد.
- پس از جذب پماد، از پانسمان روی ناحیه خودداری کنید مگر طبق دستور پزشک.
- پس از هر بار مصرف، دستان خود را بشویید.
نکته: در صورت بهبود علائم، ممکن است پزشک توصیه کند دارو را بهصورت نگهدارنده (۲ تا ۳ بار در هفته) استفاده کنید.
⚠️ عوارض جانبی احتمالی
- سوزش یا خارش موقت در محل استعمال (شایع و معمولاً گذرا)
- قرمزی یا احساس گرما در پوست
- افزایش حساسیت پوست به نور خورشید
- در موارد نادر: التهاب فولیکول مو یا عفونت پوستی خفیف
در صورت بروز تاول، ترشح یا سوزش شدید پوست، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید.
🚫 موارد منع مصرف
- حساسیت به تاکرولیموس یا سایر ترکیبات دارو
- وجود عفونت فعال پوستی (باکتریایی، ویروسی یا قارچی)
- در نواحی زخم باز یا سوختگی استفاده نشود
🔄 تداخلات دارویی
- از مصرف همزمان با سایر داروهای موضعی محرک یا کورتونی بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
- در صورت مصرف داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی (مثل سیکلوسپورین)، پزشک را مطلع کنید.
⚕️ هشدارها و توصیهها
- از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور آفتاب یا سولاریوم خودداری کنید.
- در دوران بارداری و شیردهی تنها در صورت تجویز پزشک استفاده شود.
- در کودکان بالای ۲ سال با دوز پایینتر (۰.۰۳٪) استفاده میشود.
📦 غلظتها و اشکال دارویی
- پماد تاکرولیموس 0.03% – مخصوص کودکان بالای ۲ سال و موارد خفیفتر
- پماد تاکرولیموس 0.1% – مخصوص بزرگسالان یا موارد شدیدتر
📦 شرایط نگهداری
- در دمای زیر ۲۵ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
- از یخزدن دارو جلوگیری کنید.
- دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
